Thiếu tá Vikhr huyền thoại nhận danh hiệu “Anh hùng Liên bang Nga”

Valentin Bogdanov (Vesti)
Hoàng Lan (NuocNga.net) dịch

Chiến công chủ yếu của Aleksei Nhikolaievich Bochan diễn ra vào tháng giêng năm 1945: ông đã tiến hành hoàn hảo một chiến dịch nghi binh diễn ra trước khi giải phóng thành phố Krakow. Sự kiện này là cơ sở của một trong những tiểu thuyết bán chạy nhất thời đó của Julian Semenov, còn bản thân Bochan trở thành nguyên mẫu của thiếu tá Vikhr huyền thoại trong bộ phim truyền hình nhiều tập cùng tên do Liên Xô sản xuất.

Vào những ngày này có một người nói về sự tôn trọng với di hài của người đã khuất. Đó là người đã tự mình chôn cất không ít những người bạn chiến đấu mặt trận. Aleksei Nhikolaievich Bochan năm 1941 đã chiến đấu với người Đức bảo vệ Matxcơva, sau đó tham gia phong trào du kích tại vùng rừng núi Ukraina và Belorussia, nhưng chiến công chủ yếu của ông được thực hiện vào tháng giêng năm 1945: ông đã tiến hành hoàn hảo một chiến dịch nghi binh diễn ra trước khi giải phóng thành phố Krakow. Sự kiện này là cơ sở của một trong những tiểu thuyết bán chạy nhất thời đó của Julian Semenov, còn bản thân Bochan trở thành nguyên mẫu của thiếu tá Vikhr huyền thoại trong bộ phim truyền hình nhiều tập cùng tên do Liên Xô sản xuất. Ngày 10/5/2007 vừa qua tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao tặng danh hiệu Anh hùng Liên bang Nga cho Aleksei Nhikolaievich Bochan.

Ba tháng trước Aleksei Nhikolaievich Bochan bước sang tuổi 90, nhưng ông vẫn còn chơi bóng chuyền, đi xe đạp. Các bước đi của ông vẫn mạnh mẽ. Thậm chí có thể quay bộ phim “Thiếu tá Vikhr -2” bây giờ cũng được. Ông vẫn tràn đầy năng lượng – chính vì thế mà đã được nhận vào ngành tình báo.

“Không nên là một người suốt ngày than thở. Và tôi cũng không bao giờ nhận những người ưa than thở vào làm việc trong nhóm của mình, tôi không cần những người như thế” – cựu binh tình báo Nga Aleksei Bochan nói.



Aleksei Nhikolaievich Bochan là người cùng tuổi với Cách mạng tháng Mười. Ông sinh ra ở Tây Bêlôrussia, vùng đất về sau bị sát nhập vào Ba Lan. Ông ra mặt trận năm 1939 trong đạo quân của Pilsudski. Khẩu pháo phòng không của ông đã bảo vệ bầu trời Varsava, bắn hạ ba chiếc “Gioongke”. Sau đó là quá trình rút lui và ông bị Hồng quân bắt làm tù binh. Nhưng Bochan đã chạy thoát sau khi vận dụng tài năng đặc biệt của mình lần đầu tiên. Ông thay chiếc áo lính bằng chiếc áo thầy giáo ở vùng Vilensk một thời gian ngắn, và sau đó thì theo giới thiệu của Đoàn Thanh niên cộng sản Komsomol ông gia nhập trường đào tạo của NKVD. Vì giỏi tiếng Ba Lan, Bochan đã trở thành một người không thể thay thế được trong thời gian các chiến dịch đặc biệt của tình báo Liên Xô ở Ba Lan. Hiện nay ở thành phố Ilzh vẫn còn một dấu hiệu đặc biệt nhắc về điều đó. “Trung úy Aliosa” – đó là về Bochan. Nhóm của ông phải tới Krakow, nhưng các binh sĩ đạo quân Liudova đã khẩn khoản đề nghị họ giải phóng các đồng chí hoạt động bí mật của mình.

“Họ nói: “Các anh là những người du kích Xô viết mà. Chúng tôi chờ các anh như những người cứu mạng. Hãy giúp chúng tôi!”. Tôi đồng ý. Cũng may là mọi việc đều xảy ra tốt đẹp, chúng tôi không bị thiệt hại gì” – Aleksei Bochan nhớ lại.

Mục tiêu tiếp theo của họ trên con đường tới Krakow là lâu đài Jagiello. Cung điện cổ xưa của các nhà vua Ba Lan bị bọn phát xít biến thành kho vũ khí và chất nổ. Chúng muốn phá hủy những cây cầu qua Dunajec và đập Czrosztyn. Nếu như không có Bochan thì có lẽ cuộc tấn công của Hồng quân vào Krakow sẽ bị chậm lại tới vài tuần. Họ đã mua chuộc được một trong những viên cảnh sát ở đây. “Tất cả những cây cầu và đường sắt đều nguyên vẹn – chúng không làm gì được cả” – nhà tình báo huyền thoại hồi tưởng lại.


Bochan đã có hai cơ hội trở thành Anh hùng Liên Xô: năm 1943 do chiến công diệt 80 sĩ quan Đức tại vùng Zhitomir và năm 1965 – theo kiến nghị tập thể của các đồng đội trong trung đoàn. Nhưng cả hai lần các cấp trên sau khi thảo luận đều chỉ tặng cho ông Huân chương Cờ Đỏ. Họ ngần ngại vì có thời gian ông đã là hạ sĩ quan dưới quyền Pilsudski. Nhưng ông đã đợi được phần thưởng của mình. Ba tháng sau khi kỷ niệm ngày lễ thượng thọ ông đã nhận được phần thưởng quan trọng nhất của đất nước. Không phải là món quà cho ngày sinh nhật, đó là món quà cho cả cuộc đời hiến dâng cho Tổ quốc. Và Tổ quốc vẫn nhớ người anh hùng của mình.